Başkanlar Kürsüde 4 – Hüseyin Duru
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Sigortacılık Meslek Komitesi başkanı Hüseyin Duru sektöre dair fikir ve düşüncelerini siz değerli okuyucularımız ile paylaştı.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Sigortacılık Meslek Komitesi başkanı Hüseyin Duru sektöre dair fikir ve düşüncelerini siz değerli okuyucularımız ile paylaştı.
Yayınlanma Tarihi : 9 Temmuz 2022
DİJİTAL SİGORTACILIK
Dijital teknolojin gelişmesi, teknolojik ürünlerin geniş toplumlar tarafından yaygın olarak kullanılması ile birlikte iş yapma tekniklerinde de önemli değişikliklere yol açmıştır. Dijital teknolojilerin bu yaygın kullanımı sayesinde geniş kitlelere kolay ulaşım sağlanmış, ürün ve hizmetlerin hızlı ve etkin bir şekilde kullanımı ile önemli verimlilik artışının yaşandığı gözlemlenmiştir.
Bu nedenle klasik pazarlama yöntemlerinin yerini hızla dijital pazar yerleri ve uygulamalar almaya başlamıştır.
Kovid-19 salgın döneminde dijital süreçler yaygınlaşmış ve daha da etkin kullanılmıştır. Çevrim içi toplantılar, uzaktan çalışma gibi salgın dönemindeki bazı uygulamalar salgın sonrasında da devam ettirilmektedir.
Bu dijital dönüşüm sigortacılık sektörünü de etkilemiştir. Dünyadaki dijital sigortacılık uygulamaları hızla gelişirken Türkiye de bu dönüşümü çoğu alanda etkin olarak hayata geçirmiştir. Dijital sigortacılık alanında dönüşüm başlatan ülkelerde ülkenin sigortacılık kültürüne ve iş şekillerine bağlı olarak farklı oranlarda ve şekillerde bu dönüşümün gerçekleştiği gözlemlenmiştir. Örneğin İngiltere ‘de oto kaza branşı sigortalarında dijital satın almanın %70’lere kadar ulaştığı gözlemlenmiştir.
Dijitalleşme internet ağının yaygın ve etkin kullanımı ile özdeşleşmiş diyebiliriz. Türkiye’de dijital sigortacılık sigorta poliçelerinin sigorta şirketleri üzerinden çevrimiçi düzenlenmesi ile başlatılmış diyebiliriz.
Dijital sigortacılığın uygulama alanında, konuya hangi taraftan bakıldığı da önemlidir. Sektördeki tüm paydaşlar kendi sistemlerindeki dönüşüm ile birlikte birbirini etkileyen sistemlerin tümleşik olarak çalıştırılması da bu sürecin içindedir.
Sigortacılık sektörünün dijitalleşmesi öncelikle düzenleyici kamu otoritesinin yasa, yönetmelik ile konuyu tanımlaması ve açıklık getirmesi ile başlamalıdır. Aksi durumda bütünselliği bozulmuş, dağınık ve verimlilikten uzak ve yönetilmesi zor bir sürecin içine girecektir.
Düzenleyici kurum, tüm paydaşların ve nihayetinde sigortacılık hizmetinden istifade edecek olan kamunun ihtiyaç ve beklentilerine uygun olacak şekilde, ileri bir vizyon ile tüm süreçleri içine alacak yasa ve yönetmelikler düzenlemesi beklenmektedir.
Bu konuda SEDDK(Sigorta ve Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu) Türkiye deki düzenleyici kurumdur. Ayrıca, SBM (Sigorta Bilgi Merkezi) gibi verileri toplayan, işleyen ve ilgili tüm birim ve kişilere sunan kurumdur. SBM nin sigorta verisinin işlenmesi, düzenlenmesi ve sunulması konusunda önemli ve etkin çözümler sunmaktadır.
Sigorta şirketlerinin de bu konuda önemli çalışmaları bulunmaktadır. Bazı sigorta şirketlerinin altyapı ve sistem yapısı oldukça iyi olmakla birlikte bunu tüm sigorta şirketleri için genellemek maalesef mümkün değildir.
Sigortacılık sektöründe dijital dönüşümden bahsederken, neyin amaçlandığı ve nelerin yapıldığı netlik kazandırılmalıdır. Sadece çevrimiçi satın alma sürecini(online) sigortacılık kavramı ile tarif etmek eksik bir yaklaşım olacaktır.
Önümüzdeki süreç göstermektedir ki, teknolojik ve dijital gelişmeler sigortacılık sektöründe de önemli değişim ve dönüşümlerin yaşanmasını sağlayacağı aşikârdır.
Bu dönüşümün sağlıklı ve verimli yapılabilmesi gerekli temel işlemleri aşağıdaki başlıklar altında birleştirebiliriz;
Dijital sigortacılık uygulama standartlarını belirlemekle sorumlu kurum SEDDK dır. Standartları yeterince belirlenmemiş bir dönüşüm, verimsiz, dağınık ve yönetilmesi çok güç sonuçlar ortaya çıkartacaktır. Bu konudan sorumlu olan üst kurum olarak SEDDK, tüm paydaş ve tarafların ihtiyaç ve beklentilerini belirlemeli, sürecin paydaşlarla şeffaf bir şekilde tartışılmasını sağlamalı ve bunun sonuncunda düzenleyici kararları vermelidir. Ayrıca, bu dijital sürecin son derece hızlı ilerlediği dikkate alınarak sürecin daha etkin yönetilmesi ve yürütülmesi adına yaptığı düzenlemelerde ilaveler ve güncellemeler yapılmasını sağlamalıdır.
Sektöre ait verilerin merkezi bir sistem tarafından tutulması, korunması, izlenmesi işlemi son derece önemlidir. Şu anda bu işlemlerden sorumlu kurum SBM’dir. Ayrıca SBM oto sigortaları altyapısı olarak EGM(Emniyet Genel Müdürlüğü) altyapısını kullanmaktadır. SBM tarafından geliştirilen sistem ve uygulamalar son derece etkin olduğu bilinmektedir. Ancak, merkezi bir verinin tüm paydaşlardan toplanması ve sunulması çalışmalarında, sistemin kesintisiz, eksiksiz ve güvenli bir şekilde yürütülmesi çalışmaları daha da verimli hale getirilmelidir. Zira zaman zaman sistem kesintilerinin yaşanıyor olması sigorta hizmetine ulaşımı tamamen durur hale getirmektedir.
Sigortacılık verilerinin büyük bir çoğunluğu özel ve kişisel veri kapsamındadır. Bu verilerin güvenli bir şekilde tutulması gerekmektedir. Bu konuda önemli yasal ve sistemsel eksiklikler yaşandığı gözlemlenmektedir. Sigortalılardan elde edilen bilgiler, acente ve diğer aracı kurumlar tarafından sigorta şirketine aktarılmakta, sigorta şirketleri de bu verileri SBM sistemi üzerine aktarmaktadır. Verilerin işlenmesi sürecinde ise SBM üzerinden sigorta şirketi, aracı kurumlar ve vatandaşlara bu bilgiler sunulmaktadır. Verilerin bu kurumların tamamı tarafından güvenli bir şekilde saklanması ve kullanılması gerekmektedir. Ancak, özellikle sistem ve altyapı eksikliği yaşayan acente ve aracı kurumlar tarafından bu verilerin güvenliğinin sağlanması çok zor gözükmektedir.
Buradaki aksaklıklar ve yetersizlikler özellikle konuyu suistimale açık hale getirmekte, birçok aracı kurum kredi kartı sahtekârlığı gibi suiistimallerden son derece olumsuz etkilenmektedir.
5684 sayılı sigortacılık kanunu Türkiye’deki sigortacılık uygulamaları için çok önemli tanımlar, standartlar getirmiştir. Ancak, dijital teknolojilerin ivmelendiği son 10 yılda, sektörün de dijitalleşmesini kaçınılmaz kılmıştır. Sigortacılık kanunun yeniden bu dijital dönüşüme uyum sağlayacak ve geliştirecek şekilde yeninden düzenlenmesinde fayda görülmektedir.
Dijital sigortacılık uygulamaların geliştirilmesi kadar, bu uygulamaların yaygın ve etkin şekilde kullanılması da önemlidir. Dijital teknolojilerin geliştirilmesi maliyetli ve uzun soluklu süreçlerdir. Bu maliyet ve süreçler ancak bu konuda imkânı bulunan paydaşlar tarafından yapılabilmektedir. Bu imkâna sahip olmayan paydaşlar ise daha kısıtlı olarak bu imkânlardan faydalanabilmektedir.
Türkiye de faaliyet gösteren ve sigortacılık hizmetini geniş kitlelere sunan 16.000 üzerinde sigorta acentesi bulunaktadır. Bu acentelerin tamamının dijital dönüşüm için sermaye sağlaması ve teknolojik altyapı kurması mümkün değildir. Acentelerin bu dijital dönüşüme ayak uydurması için sigorta şirketler tarafından desteklenmesi, altyapı önemlidir.
Önümüzdeki süreç göstermektedir ki, sigortacılık sektörünün dijitalleşme yolculuğu sürekli ve hızla devam edecektir. Önemli olan bu süreci iyi yönetmek, yürütmek, yaygınlaştırmak ve verimli olarak kullanmaktır.
Süreci verimli olarak yürütülmemesi durumunda ise, dijital sigortacılık fayda yerine, veri güvenlik riskleri, sahte işlemler gibi dijital olumsuzlukların yaşanması kaçınılmazdır.
İstanbul Ticaret Odası 20 Nolu Sigortacılık Meslek Komitesi olarak, sigortacılık sektöründeki dijitalleşmenin çok önemli olduğunun bilincindeyiz. Bu konuda sektör paydaşlarının beklentilerini analiz ederek, gerek sigorta şirketlerinin sorumlulukları arttırılması ve gerekse acentelerin bu süreçte etkin bir şekilde bulunmasını sağlamak için çalışmalarını sürdürmektedir.