Dr. Behlül Ersoy’un kütüphanemizde bulunması gereken kitapları incelediği kitap inceleme serisinin ikinci kitabı “Tüfek, Mikrop ve Çelik” keyifli okumalar dileriz…

Ya Kebikeç… Bu kitabı koru! “Tüfek, Mikrop ve Çelik”

Ya kebikeç diyip tılsımladığım, kitaplığımın tuğla ebat eserlerinden bir diğeri; Tüfek, Mikrop ve Çelik…📚

Pulitzer ödüllü yazar Jared Diamond’un en önemli eseri. TUBİTAK Popüler Kitapları’ndan çıkan esere, kitapçıların tarih raflarında rastlayabilirsiniz. Açıkçası bu eseri tarih kitabı olarak değerlendirmek ve tek bir disiplinin kapsamına sıkıştırmak pek doğru değil gibi. Öyle ki disiplinlerarası çalışmaların en güzel örneklerinden biri olan kitap, biyoloji, jeoloji, arkeoloji, coğrafya, siyaset bilimi gibi bilimin bir çok şubesinden damıttıklarıyla bir ziyafete davet ediyor bizi.⚛️

Onlarca soruyla bezeli eserin kıvılcımı, yazara Yeni Gine’li bir yerlinin beyazlar ile siyahlar arasındaki servet dengesizliğinin nedenini sorması ile ateşleniyor. Böylece yazarımız kadim atalarımızın ayak izlerinin peşine düşüyor. Bu izler onu hiç de yabancısı olmadığımız ve semavi dinlerin doğduğu Bereketli Hilal’e kadar adeta bir mıknatıs gibi çekiyor. 🌍

Kitabın kaleme alındığı yıllarda, Göbekli Tepe’nin henüz keşfedilmemiş olduğu düşünüldüğünde, Diamond’un bizi Bereketli Hilal’e sürükleyerek nasıl da isabetli bir atış yaptığına şaşırıyoruz.😮

Yazar, önemli bir öğrenme metodu olan alternatif tarih üretimi ile, zamanda kırılmaları sorguluyor. Ve can alıcı şu soruyu ortaya atıveriyor: “Neden Avrupalılar Amerika’yı keşfetti de Amerikalılar Avrupa’yı keşfetmedi?” 🤔

Bu ve insanlık tarihine ilişkin fosfor depolarımızı tüketen benzer soruların cevabını merak edenlere gösterebileceğim adres, 662 sayfalık bu eserin satır araları…👈

📌Tavsiyeler

Öncelikle “Tüfek, Mikrop ve Çelik”i okumamız gerekli. Sonrasında geçmişimizi kurcalayan Diamond’un ardıllarından Yuval Noah Harari’nin “Sapiens”i ve hemen sonra “Homo Deus”unu okumamız, teknik açıdan önemli. Eğer zamanımız yok diye mızmızlanıyorsanız (buna hiç inanmam) kronolojik sırayı atlayıp “Homo Deus”u, “Sapiens”ten önce okuyabilirsiniz.✊

Yine kitabı okumak ön koşuluyla, National Geographic’in üç bölüme sığdırmayı başardığı belgeselini de izleyebilirsiniz.🎥

📌Son Söz

Diamond’un Tüfek, Mikrop ve Çelik’i, neredeyse tüm hayatını tek bir sorunun cevabını aramaya adadığı bir manifestodur. Bu manifesto her okuyucuya hitap ettiği gibi, Türk Akademisi için kaliteli bir bilimsel araştırma nasıl yapılabilir? Sorusunun da kapsamlı bir cevabıdır.👍