İç Girişimcilik Nedir ve Ne Değildir?
İç girişimcilik, bir kurumun çalışanlarının girişimcilik ruhunu ve yeteneklerini organizasyon içinde kullanarak yenilikçi fikirler, ürünler ve süreçler geliştirmesi anlamına gelir. Bu kavram, 1970’lerin sonunda Gifford Pinchot tarafından “intrapreneurship” olarak literatüre kazandırılmıştır. İç girişimci, kurumun kaynakları ve imkanlarını kullanarak, risk alarak ve yenilikçi düşünerek değer yaratmayı amaçlar.
İç girişimcilik, sadece bir fikir kutusuna öneri atmak değildir. Proaktif bir şekilde sorunları tespit edip, çözüm geliştirmek ve bu çözümleri kurum içinde uygulamaya koymak için sorumluluk almaktır. İç girişimcilik, belirli bir departmanın ya da inovasyon ekibinin sorumluluğu değil, tüm organizasyona yayılması gereken bir kültürdür.
Dünya ve Türkiye’den Örnekler
Google’ın “20% Time” uygulaması, iç girişimciliğin en bilinen örneklerinden biridir. Bu uygulama, çalışanların mesai saatlerinin %20’sini kendi projelerinde çalışmak için kullanmalarına olanak tanır. Gmail, Google Maps ve AdSense gibi Google’ın en başarılı ürünleri bu program sayesinde geliştirilmiştir. Bu program sayesinde Google, yıllık gelirinin yaklaşık %50’sini iç girişimcilik projelerinden elde etmektedir.[1]
3M şirketinin “15% Culture” uygulaması da benzer bir yaklaşımdır. Bu uygulama sayesinde Post-it notlar gibi ikonik ürünler ortaya çıkmıştır. 3M, bu yaklaşım sayesinde yıllık gelirinin %30’unu son beş yılda piyasaya sürülen yeni ürünlerden elde etmektedir.[2]
Allianz, “Allianz X” adlı iç girişimcilik programıyla dikkat çeker. Bu program, çalışanlarına finansal destek ve mentorluk sağlayarak yenilikçi sigorta çözümleri geliştirmelerini teşvik eder. Program kapsamında geliştirilen “Allianz Prime” uygulaması, müşterilerin alışveriş alışkanlıklarına göre sigorta teklifleri sunarak, müşteri bağlılığını %27 artırmıştır.[3]
Türkiye İş Bankası’nın “Workup” girişimcilik programı hem kurum içi hem de kurum dışı girişimcilere destek veren bir yapıya sahiptir. Program kapsamında bankacılık ve finans alanında yenilikçi çözümler geliştiren iç girişimciler, idari izinler ve finansal desteklerle teşvik edilmektedir. Bu program sayesinde 2022 yılında 15 yeni fintech çözümü hayata geçirilmiştir.[4]
İç Girişimciliğin Faydaları
İç girişimcilik, sigorta sektörü gibi geleneksel ve regülasyona tabi alanlarda bile çarpıcı sonuçlar doğurabilecek potansiyele sahiptir. McKinsey ‘in araştırmasına göre, güçlü bir iç girişimcilik kültürüne sahip şirketler, rakiplerine göre 5 kat daha hızlı büyümektedir.[5] Özellikle sigorta sektörü için bu büyüme, artan rekabet ve değişen müşteri beklentileri karşısında kritik önem taşır. İç girişimciliğin firmalara sağlayacağı faydaları aşağıdaki gibi listelenir:
- Maliyet Avantajı: Dışarıdan satın alınan inovasyon çözümlerine kıyasla, kurum içinde geliştirilen yenilikçi fikirler maliyet açısından %40 ila %60 arasında avantaj sağlamaktadır.[6]
- Çalışan Memnuniyeti ve Yetenek Yönetimi: Çalışanların kendi fikirlerini hayata geçirme fırsatı bulması, motivasyonlarını ve bağlılıklarını artırır. Deloitte ‘un araştırmasına göre, iç girişimcilik programları olan şirketlerde çalışan bağlılığı %67 daha yüksektir ve personel devir oranı %31 daha düşüktür.[7] Bu, özellikle teknoloji uzmanları için rekabetin arttığı sigorta sektöründe kritik bir avantajdır.
- Yenilikçilik: İç girişimcilik, şirketin yenilikçi fikirler üretmesini ve rekabet avantajı elde etmesini sağlar. İnsurtech girişimlerinin sektörde yarattığı dönüşüm karşısında, geleneksel sigorta şirketlerinin çevik davranabilmesi için iç girişimcilik kritik öneme sahiptir. İç girişimcilik programları olan şirketler, olmayanlara göre 3 kat daha fazla patent başvurusu yapmakta ve inovasyon getirisi açısından 2.5 kat daha yüksek performans sergilemektedir.[8]
- Müşteri Odaklılık: İç girişimcilik projeleri, çoğunlukla müşteri ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunar ve müşteri memnuniyetini artırır.
- Verimlilik: İç girişimcilik, süreçlerin iyileştirilmesine ve verimliliğin artırılmasına katkıda bulunur.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
İç girişimciliği desteklemek için şirketlerin belli başlı stratejiler benimsemesi gerekir:
Üst Yönetim Desteği: Boston Consulting Group’ un araştırmasına göre, üst yönetim desteği olmayan iç girişimcilik programlarının %60’ı başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.[9] İç girişimcilik, C-üst yönetim seviyesinde sahiplenmek ve stratejik bir öncelik olarak belirlemek,
Kurumsal Hiyerarşiyi Esnetmek: Yöneticilerin, alt kademe çalışanların fikirlerine açık olması ve risk almaya teşvik etmek,
Finansal ve Zamansal Kaynak Ayırmak: Google’ın %20 zaman modeli gibi, çalışanlara yaratıcı fikirler geliştirmek için alan tanımak; iç girişimcilere zaman, bütçe ve teknik destek sağlayıp kişisel projeler için belirlene net KPI’lar ile projeleri takip etmek,
Hata Kültürünü Desteklemek: Şirketler, hata yapmaktan korkan çalışanlar yerine, risk alabilen ve hatalarından ders çıkaran bireyleri desteklemek, “Hızlı başarısızlık” (fail fast) kültürü benimseyip başarısızlığın cezalandırılmadığı, aksine öğrenme fırsatı olarak görüldüğü bir kültür oluşturmak, projelerin düzenli olarak takip edilmesi ve çalışanlara geri bildirim verilmesini sağlamak,
Ödül ve Tanınma Sistemi: İç girişimcilik çabaları görünür kılmak ve ödüllendirmek; maddi teşviklerin yanı sıra, kariyer gelişimi ve tanınma fırsatları da sunulmak,
Çapraz Fonksiyonel İş Birliği: Departmanlar arası işbirliğini teşvik eden yapılar kurmak; örneğin sigorta sektöründe underwriting, hasar ve IT gibi farklı departmanların birlikte çalışmasını sağlamak,
Rutin İş Süreçlerini İyi Organize Etmek: İç girişimcilik faaliyetleri, çalışanların asıl sorumluluklarını ihmal etmelerine neden olabilir. Net zaman tahsisi politikaları belirlemek ve belirli dönemlerde yoğunlaşan “inovasyon haftası çalışması” uygulamak,
Çığır Açacak Yeni Yöntemler
Sigorta sektöründe iç girişimciliği geliştirmek için alışılmışın dışında, devrimsel yöntemler uygulanabilir. Henüz yaygın olarak kullanılmayan, ancak büyük potansiyel taşıyan bazı yaklaşımlar:
- Girişimcilik Platformları: Çalışanların ve dışarıdan bağlı ortakların fikirlerini paylaştığı, düzenli takip edilen ve yeni projelerin oluşturulduğu bir dijital platform,
- Sigorta Şirketi Teknoloji Günleri Düzenlemek: Şirket içi ve dışından ekiplerin yeni sigorta çözümleri geliştirdiği, sunduğu ve tartışıldığı yenilikçi etkinlikler düzenlemek,
- Eğitim ve Tanıtım Faaliyetleri: şirketin gene stratejisiyle uyumlu iç girişimcilik eğitimleri, atölyeleri düzenlemek; iç girişimcilik projeleri için mentorluk programları oluşturmak; iç girişimcilik projelerinin değerlendirilmesi ve yönetimi için şeffaf ve adil bir süreç tasarlamak,
- Tersine Mentorluk Sistemi: Geleneksel mentorluk sistemlerinin aksine, dijital dönüşüm konusunda genç çalışanların üst düzey yöneticilere mentorluk yapmasının sağlanması,
- Mikro Finansman Cüzdanları: Her departmana veya çalışana, küçük inovasyon projeleri için kullanabilecekleri bir mikro finansman cüzdanı tahsis edilmesi; bu yaklaşım ile hiyerarşik onay süreçlerini ortadan kaldırarak, fikirlerin hızla test edilmesini sağlamak,
- Odaklanılmış İç Girişimci (Sabbatical) Programları: Yüksek potansiyelli çalışanlara, 3-6 ay boyunca normal görevlerinden tamamen ayrılarak inovatif projeler üzerinde çalışma fırsatı sağlamak,
- Ödüllendirme Sistemleri:
- Kazanç Üzerinden Teşvikler: İç girişimcilerin geliştirdiği ürün veya hizmetlerden elde edilen gelirin belirli bir yüzdesi, fikri geliştiren çalışana ve ekibine vermek,
- İnovasyon Performans Puanları: Çalışanlar, gerçekleştirdikleri yenilikçi projeler için “inovasyon puanları” kazanması ve bu puanlar kariyer gelişimlerinde belirleyici bir faktör olarak değerlendirmek,
- Şirket İnovasyon Takip KPI: Şirketlerin yıllık takip ettiği performans KPI’larına, “toplanan toplam iç girişimci fikri, fikirden hayata geçen iç girişimci proje adeti, bu projelere katılan kişi sayısı, projelerdeki kazanımlar, birim-ekip bazlı iç girişim proje adetleri”
eklenmesi ve yıl başında buna yönelik hedeflerin verilip sonrasında takip edilmesi buna göre ödüllendirmelerin yapılması,
Sonuç
İç girişimcilik, sigorta sektöründe yenilikçiliğin ve rekabet avantajının anahtarıdır. Şirketler, çalışanlarının potansiyelini ortaya çıkararak, müşteri odaklı ve dijital çözümler üretebilirler. Böylece iç girişimcilik, sadece şirketlere değil, aynı zamanda çalışanlara ve müşterilere de fayda sağlar. Sigorta sektöründe iç girişimciliği benimseyen cesur ve yenilikçi şirketler, sadece bugünün zorluklarıyla başa çıkmakla kalmayacak, aynı zamanda yarının fırsatlarını da yakalayacaktır.
Unutmayalım ki, iç girişimcilik bir program ya da proje değil, bir zihniyettir. Bu zihniyetin tüm organizasyona yayılması, sigorta sektörünün geleceğini şekillendiren önemli faktörlerden biri olacaktır.