Soru: 6 Şubat 2023 tarihli ve Kahramanmaraş merkezli depremin üzerinden geçen iki yılın ardından sizce sigorta sektörü ve sigortalılar hangi dersleri çıkardı, gözlemleriniz nelerdir? Sigorta sektörü ve sigortalılar hangi konularda gelişirken hangi konularda geri kaldı?

Soru: 6 Şubat 2023 tarihli ve Kahramanmaraş merkezli depremin üzerinden geçen iki yılın ardından sizce sigorta sektörü ve sigortalılar hangi dersleri çıkardı, gözlemleriniz nelerdir? Sigorta sektörü ve sigortalılar hangi konularda gelişirken hangi konularda geri kaldı?

6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerde sigorta sektörü en hızlı cevap verenler arasındaydı. Uzun yıllardır yapılan teknolojik yatırımlar depremden zarar görenlere hızlı ulaşılmasına, hızlı ekspertize ve tazminatların kısa sürede ödenmesine olanak verdi. Deprem sonrasında eksik sigorta ve eksik teminatlar konusunda başta dağıtım kanalları olmak üzere pek çok bilgilendirici yayın ve sürekli eğitim programları hazırladılar.

Dikkat çeken sigortalılık oranlarının düşüklüğü ve Koruma açıkları (Protection GAP) 2024 Uluslararası Sigorta Zirvesi’nin de ana teması oldu. Zirveye katılan pek çok değerli sektör temsilcisi, sigorta farkındalığını artırmak ve koruma açıklarının azaltılması yönünde önemli mesajlar verdi.

TSB Deprem reform ajandası ile ekosistem içerisinde reform önerilerinin hızla hayata geçirilmesi ve SEDDK ile paylaşılması amacıyla ile bir yol haritası oluşturdu. Zirvenin ardından sigorta ekosistemindeki tüm paydaşların bir araya geldiği Arama Konferansı’nda, katılımcıların paylaştığı konular üzerinden sektörün büyümesine, sigortalılığın artması ve dönüşen risklere hızlı uyum sağlayacak bir sektöre ulaşmak hedefiyle oluşturulan proje grupları çalışmalarına başladı.

2024 yılında oldukça zorlu geçen trete yenilemelerinde sektörün reasürans maliyetleri arttı, diğer taratan sektör olası felaketlere hazırlıklı olmak için CAT Risk kapasitelerini artırdı. Deprem tarifesi güncellenerek, tarifeye tabi risklerin payı büyüdü. Reaüsrans maliyetleri ve deprem tarifesindeki artış sigortalılara prim artışı olarak yansımış olsa da sektör sabit kıymet sigortalarındaki prim üretimini artırdı. Tretelerde bölüşmesiz tretelere (Excess of Loss – XoL) geçişler izlendi. Bu da sigorta sektörünün risk yönetimi yatırımlarını artırdı ve risk teftiş kapsamlarını genişletti. Diğer taraftan, Millî Reasürans’ın “Best Terms” uygulamasının olumlu etkileri de piyasada gözlendi.  Teknolojik yatırımlar devam etti.

Diğer taratan depremlerden sonra son derece yoğun bir tazminat süreci geçiren DASK, ZDS poliçelerindeki eksik sigortalı iletişim bilgileri ve hatalı metrekare bilgilerinin düzeltilmesi amacıyla yoğun bir çalışma başlattı. Açtığı bölge müdürlükleri ile dağıtım kanalları ile birebir çalışmalar gerçekleştirmeye devam ediyor. 2025’ de devreye alınması beklenen Zorunlu Afet Sigortası (ZAS)’ın getireceği yenilikler, depremle birlikte, sel , orman yangınları , acil yardım paketi gibi genişletilmiş kapsamı ile sigortalılık oranının artmasına önemli katkıları olacak.

Sigorta sektörü, deprem zamanında olduğu gibi, bölgedeki acentelerini desteklemeye devam etti. Pek çok sigorta şirketi, yaptıkları sosyal sorumluk projeleri ile, deprem bölgelerine hizmet götürmeye devam ettiler.

SEDDK başta sermaye yeterliliği olmak üzere sigorta şirketlerinin ve aracı kurumların mali dayanıklılığını odağına aldı. SEDDK Stres Test genelgesi doğrultusunda olası bir Marmara depremi senaryosunu baz alan, sigorta şirketlerinin olası depremlere karşı finansal dayanıklılıklarını değerlendirmek ve sektördeki kapasite ihtiyaçlarını belirlemek için iki ayrı modelleme şirketi ile sadece sabit kıymetler değil, araç sigortaları ve ferdi kaza portföylerini dahil eden kapsamlı stres testleri yapıldı.

2024 yılında sektör mali dayanıklılığını güçlendirip, ekosistemler daha sık ilişkiler ve iletişimle çözümlere bütünsel bir yaklaşımı benimserken, Yapı Denetimi Mesleki Sorumluk, ZAS gibi beklenen sigorta çözümleri henüz hayata geçemedi. ZDS deki sigortalık oranı, 2023 yılının altında kaldı.

Kaliteli ve depreme dayanıklı yapılar için kentsel dönüşüm projelerini destekleyecek “Bina tamamlama sigortası” ürünü sınırlı sayıda satılabildi.

Depremden bu zamana başta mali dayanıklılık ve teknolojik yeterlilikler olmak üzere, reasürans, operasyonel uygulamalar ve yetkin insan kaynağı istihdamında yapısal ve etkili reformlar gerçekleştiren sektörün ana odağı farkındalığı ve sigortalılık oranı artırmak.

Depremde hayatını kaybedenlere rahmet, geride kalanlara devam etme gücü ve sabır diliyorum.

Zeynep Türker